Mocni w działaniu
Ponad 40 lat na rynku

Symbole Pneumatyczne


NrSymbol graficznyObjaśnienie symbolu
1. Symbole podstawowe
1
Symbol graficzny przewodu roboczego, zasilania sterowania, powrotnego i elektrycznego

Przewód:

  • roboczy
  • zasilania sterowania
  • powrotny
  • elektryczny
2
Symbol graficzny przewodu sygnału sterowania i odprowadzania przecieków wewnętrznych oraz filtrów

Przewód:

  • sygnału sterowania (wewnętrzny i zewnętrzny)
  • odprowadzenia przecieków wewnętrznych (spustowy albo odpowietrzający)

Filtr
Położenie chwilowe

3
Symbol graficzny obrysowania symboli elementów funkcjonalnych

Obrysowanie dwóch lub więcej symboli elementów funkcjonalnych stanowiących zespół w obrębie jednego urządzenia

4
Symbol graficzny elementów mechanicznych

Elementy mechaniczne (wał, dźwignia, tłoczysko)

2. Symbole funkcyjne
1
Symbol graficzny trójkąta, który wskazuje kierunek przepływu czynnika pneumatycznego

Trójkąt równoboczny wskazuje kierunek przepływu czynnika pneumatycznego

2
Symbol graficzny strzałki prostej lub ukośnej informujący o kierunku przepływu płynu

Strzałka prosta lub ukośna wskazuje:

  • ruch prostoliniowy
  • kierunek przepływu płynu przez zawory
  • kierunek przepływu ciepła
3
Symbol graficzny ruchu obrotowego w wyznaczonym kierunkiem

Ruch obrotowy w określonym kierunku

4
Symbol graficzny strzałki ukośnej (długiej) informującej o możliwej ziemnności albo nastawialności pompy, sprężyny lub elektromagnesu

Strzałka ukośna (długa) wskazuje możliwą zmienność albo nastawialność pompy, sprężyny, elektromagnesu itd.

5
Symbol graficzny przedstawiający element elektryczny lub przewód

Element elektryczny lub przewód elektryczny

6
Symbol graficzny zamknięcia kanału lub odcięcia drogi przepływu

Zamknięcie kanału lub odcięcie drogi przepływu

7
Symbol graficzny oddziaływania alektrycznego liniowego w przeciwnych kierunkach

Oddziaływanie elektryczne liniowe w przeciwnych kierunkach

8
Symbol graficzny wskaźnika kontroli albo temperatury

Wskaźnik temperatury lub kontrola temperatury

9
Symbol graficzny napędu głównego

Napęd główny

10
Symbol graficzny sprężyny

Sprężyna

11
Symbol graficzny dławienia czynnika roboczego

Dławienie czynnika roboczego

12
Symbol graficzny uproszczonego zaworu zwrotnego

Miejsce dla uproszczonego symbolu zaworu zwrotnego

3. Przewody i łączniki
1
Symbol graficzny polączenia przewodów lub kanałów

Przykłady połączenia przewodów lub kanałów

2
Symbol graficzny skrzyżowania przewodów lub kanałów - bez połączenia

Skrzyżowanie przewodów lub kanałów bez połączenia

3
Symbol graficzny przewodu giętkiego

Przewód giętki, elastyczny (zwykle łączący części ruchome)

4
symbol graficzny odpowietrznika ciągłego

Odpowietrznik ciągły

5
Symbol graficzny odpowietrznika chwilowego

Odpowietrznik chwilowy

6
Symbol graficzny odpowietrznika chwilowego o zadanej wartości

Odpowietrznik chwilowy o zadanej wartości

7
Symbol graficzny drogi wylotowej powietrza bez łącznika

Droga wylotowa powietrza nie przystosowana do łącznika

8
Symbol graficzny drogi wylotowej powietrza z łącznikiem

Droga wylotowa powietrza z łącznikiem

9
Symbol graficzny szybkozłączki bez mechanicznie otwieranych zaworów zwrotnych

Szybkozłączka bez mechanicznie otwieranych zaworów zwrotnych:

  • połączona
  • rozłączona
10
Symbol graficzny szybkozłączki z mechanicznie otwieranymi zaworami zwrotnymi

Szybkozłączka z mechanicznie otwieranymi zaworami zwrotnymi:

  • połączona
  • rozłączona
11
Symbol graficzny łącznika kątowego obrotowego z jednym przewodem

Łącznik kątowy obrotowy z jednym przewodem

12
Symbol graficzny łącznika kątowego obrtowego z trzema przewodami współśrodkowymi

Łącznik kątowy obrotowy z trzema przewodami współśrodkowymi

4. Mechanizmy i sposoby sterowania
1
Symbole graficzne sposobów sterowania zaworem

Symbole sposobów sterowania zaworem mogą być rysowane w dowolnym dogodnym położeniu, prostopadle do skrajnej ścianki prostokąta symbolu zaworu

Części mechaniczne
2
Symbol graficzny tłoczyska posiadającego ruch liniowy w dwóch kierunkach
Tłoczysko - ruch liniowy w dwóch kierunkach (strzałka nie jest obowiązująca)
3
Symbol graficzny wału z ruchem obrotowym o dwóch kierunkach

Wał - ruch obrotowy o dwóch kierunkach (strzałka nie jest zobowiązująca)

4
Symbol graficzny zapadki o dwóch kierunkach działania

Zapadka o dwóch kierunkach działania - mechanizm do ręcznego utrzymywania określonego położenia, stałego do granicznej wartości siły

5
Symbol graficzny blokady o jednym kierunku działania

Blokada o jednym kierunku działania - mechanizm do blokowania urządzenia. Odblokowanie dokonuje się za pomocą niezależnego sposobu sterowania. Symbol sposobu sterowania jest umieszczony w trójkącie

6
Symbol graficzny - przerzutka o dwóch kierunkach działania

Przerzutka o dwóch kierunkach działania - mechanizm zabezpieczający przed zatrzymywaniem w środkowym martwym położeniu

5. Sposoby sterowania
Sterowanie siłą mięśni
1
Symbol graficzny sterowania siłą mięśni

Symbol ogólny, bez wskazania sposobu sterowania

Nieokreślona liczba kierunków działania

2
Symbol graficzny przycisku wciskanego z jednym kierunkiem działania
Przycisk wciskany (jeden kierunek działania)
3
Symbol graficzny przycisku wyciąganego z jednym kierunkiem działania

Przycisk wyciągany (jeden kierunek działania)

4
Symbol graficzny przycisku wciskanego i wyciąganego

Przycisk wciskany i wyciągany (dwa kierunki działania)

5
Symbol graficzny dźwigni

Dźwignia

6
Symbol graficzny pedału

Pedał (jeden kierunek działania)

7
Symbol graficzny pedału dwukierunkowego

Pedał dwukierunkowy (dwa kierunki działania)

Sterowanie mechaniczne
8
Symbol graficzny popychacza lub trzpienia z jednym kierunkiem działania

Popychacz lub trzpień (jeden kierunek działania)

9
Symbol graficzny popychacza z nastawną długością - jeden kierunek działania

Popychacz z nastawną długością (jeden kierunek działania)

10
Symbol graficzny sterowania mechanicznego - sprężyny posiadającej dwa kierunki

Sprężyna (dwa kierunki działania)

11
Symbol graficzny rolki z dwoma kierunkami działania

Rolka (dwa kierunki działania)

12
Symbol graficzny rolki z jednym kierunkiem działania

Rolka (jeden kierunek działania)

Sterowanie elektryczne
13
Symbol graficzny elementu elektrycznego liniowego z jedną cewką

Element elektryczny liniowy, (np. elektromagnes) z jedną cewką (jeden kierunek działania)

14
Symbol graficzny elementu elektrycznego liniowego z dwoma cewkami, działającymi w kierunkach przeciwnych

Element elektryczny liniowy, (np. elektromagnes) z dwoma cewkami w jednym zespole, działającymi w kierunkach przeciwnych

15
Symbol graficzny elementu elektrycznego liniowego z dwoma cewkami - dwa kierunki działania

Element elektryczny liniowy, (np. silnik momentowy) z dwoma cewkami o zmiennych charakterystykach w jednym zespole (dwa kierunki działania)

16
Symbol graficzny silnika elektrycznego

Silnik elektryczny

17
Symbol graficzny elementu piezoelektrycznego

Element piezoelektryczny

Sterowanie przez wzrost lub spadek ciśnienia (jeden kierunek działa)
Sterowanie bezpośrednie
18
Symbol graficzny sterowania za pomocą ciśnienia: ogólnie
Symbol graficzny sterowania za pomocą ciśnienia: przez wzrost ciśnienia pneumatycznego
Symbol graficzny sterowania za pomocą ciśnienia: przez spadek ciśnienia pneumatycznego

Sterowanie za pomocą ciśnienia

  • ogólnie
  • przez wzrost ciśnienia pneumatycznego
  • przez spadek ciśnienia pneumatycznego
19
Symbol graficzny sterowania ze wspomaganiem przez wzrost cisnienia - hydrauliczne lub pneumatyczne
Symbol graficzny sterowania ze wspomaganiem przez spadek ciśnienia - hydrauliczne albo pneuamtyczne

Sterowanie ze wspomaganiem przez wzrost ciśnienia (sterowanie hydrauliczne lub pneumatyczne)

Sterowanie ze wspomaganiem przez spadek ciśnienia (sterowane hydraulicznie lub pneumatycznie)

20
Symbol graficzny sterowania różnicowego

Sterowanie różnicowe (z wykorzystaniem różnicy powierzchni przeciwległych)

21
Symbol graficzny wewnętrznej drogi sygnału sterującego - sterowanie zaworu ciśnieniem

Wewnętrzna droga sygnału sterującego (sterowanie zaworu ciśnieniem własnym czynnika przepływającego przez zawór)

22
Symbol graficzny zewnętrznej drogi sygnału sterującego

Zewnętrzna droga sygnału sterującego

Sterowanie pośrednie (zaworem pomocniczym)
23
Symbol graficzny sterowania jednostopniowego z wykorzystaniem wzrostu ciśnienia pneumatycznego

Sterowanie z wykorzystaniem wzrostu ciśnienia pneumatycznego w sterowaniu jednostopniowym (z wewnętrznym zasilaniem sterowania, bez sterowania wstępnego)

24
Symbol graficzny sterowania jednostopniowego z wykorzystaniem spadku ciśnienia pneumatycznego

Sterowanie z wykorzystaniem spadku ciśnienia pneumatycznego w sterowaniu jednostopniowym (z wewnętrznym zasilaniem sterowania, bez sterowania wstępnego)

25
Symbol graficzny sterowania dwustopniowego

Sterowanie dwustopniowe (np.: elektromagnes i ciśnienie pneumatyczne, zewnętrzne zasilanie sterowania)

26
Symbol graficzny sterowania dwustopniowego

Sterowanie dwustopniowe (np.: elektromagnes i ciśnienie pneumatyczne, wewnętrzne zasilanie sterowania)

27
Symbol graficzny sterowania dwustopniowego - wewnętrzne zasilanie, zewnętrzne odprowadzanie cieczy sterującej

Sterowanie dwustopniowe (np. kolejno ciśnienie pneumatyczne i ciśnienie hydrauliczne), wewnętrzne zasilanie sterowania, zewnętrzne odprowadzanie cieczy sterującej, uprzednie sterowanie wstępne

Sprzężenie zwrotne
28
Symbol graficzny sprzężenia zwrotnego zewnętrznego

Sprzężenie zwrotne zewnętrzne (symbol ogólny)

Wartość zadana i wartość mierzona wielkości regulowanej są sprawdzane poza zaworem

Zastosowanie symboli mechanizmów i sposobów sterowania złożonych, w symbolach urządzeń kompletnych
29
Rysunek techniczny kompletnych urządzeń z symbolami sposobów sterowania o jednym kierunku działania, w które rysowane są obok

Symbole sposobów sterowania o jednym kierunku działania są rysowane obok symbolu graficznego elementu, którym sterują, w taki sposób, jakby urojenie siły na symbolu graficznym elementu przesuwały go w inne położenie

30
Rysunek techniczny zaworów o trzech lub więcej położeniach, rysowane wewnątrz symbolu

Dla zaworów o trzech lub więcej położeniach sterowanie położeniami wewnątrz symbolu może być wyraźnie pokazane poprzez przeciągnięcie wewnętrznych linii granicznych symbolu graficznego zaworu w górę lub w dół i przez dodanie do tych linii odpowiednich symboli sterowania

31
Rysunek techniczny kompletnych urządzeń o trzech położeniach z symbolami na skrajnych ściankach

Jeżeli objaśnienie nie jest wystarczające, to dla zaworów o trzech położeniach symbole mechanizmów sterujących dla położenie środkowego można umieszczać na skrajnych ściankach symbolu

32
Rysunek techniczny elementu sterowanego ciśnieniem w położeniu środkowym

Jeżeli element sterowany jest ustalany w położeniu środkowym, neutralnym za pomocą ciśnienia, to należy dorysować dwa odrębne trójkąty na obu skrajnych ściankach symbolu

33
Rysunek techniczny kompletnego urządzenia przy sterowaniu równoległym OR zawierający symbole rysowane jeden obok drugiego
Rysunek techniczny kompletnego urządzenia przy sterowaniu szeregowym (AND) zawierający symbole rysowane w jednej linii

Przy sterowaniu równoległym (OR) symbole mechanizmów i sposób sterowania powinny być rysowane jeden obok drugiego, np.: elektromagnes albo przycisk będą uruchamiały zawór główny niezależnienie od siebie

Przy sterowaniu szeregowym (AND) symbole kolejnych stopni sterowania są przedstawiane w jednej linii np.: elektromagnes uruchamia zawór sterujący, który następnie uruchamia zawór główny

34
Rysunek techniczny zawierający prawidłowo narysowane listwy mechanizmu zapadkowego

Listwy mechanizmu zapadkowego powinny być tak rysowane, aby były podzielone na taką samą liczbę segmentów i umieszczone w tej samej kolejności jak w elemencie sterowanym. Wycięcie powinny być zaznaczone tylko w tych położeniach, w których następuje ustalenie. Linia obrazująca zapadkę powinno być rysowana na segmencie listwy odpowiednim do przedstawionego na symbolu graficznym położenia zaworu sterującego

6. Przetwarzanie i gromadzenie energii
Obrotowe przetworniki energii
1
Rysunek techniczny silnika pneumatycznego

Silnik pneumatyczny

2
Rysunek techniczny silnika pneumatycznego o zmiennej objętości roboczej

Silnik pneumatyczny o zmiennej objętości roboczej

3
Rysunek techniczny silnika pneumatycznego o dwóch kierunkach przepływu, o stałej objętości roboczej

Silnik pneumatyczny o dwóch kierunkach przepływu, o stałej objętości roboczej

4
Symbol graficzny silnika pneumatycznego o dwóch kierunkach przepływu, o zmiennej objętości

Silnik pneumatyczny o dwóch kierunkach przepływu, o zmiennej objętości roboczej

5
Symbol graficzny sprężarki

Sprężarka

6
Symbol graficzny silnika pneumatycznego o ruchu wahadłowym

Silnik pneumatyczny o ruchu wahadłowym, o ograniczonym kącie obrotu (np.: cylinder obrotowy), o dwóch kierunkach obrotów

7. Liniowe przetworniki energii
1
Symbol graficzny siłownika pneumatycznego jednostroonego działania pchający
Siłownik pneumatyczny jednostronnego działania pchający
2
Symbol graficzny siłownika pneumatycznego jednostronnego działania ciągnący ze sprężyną
Siłownik pneumatyczny jednostronnego działania ciągnący ze sprężyną
3
Symbol graficzny siłownika pneumatycznego dwustronnego działania z dwustronnym tłoczyskiem, z hamowaniem dwustronnym nastawialnym

Siłownik pneumatyczny dwustronnego działania z dwustronnym tłoczyskiem, z hamowaniem dwustronnym nastawialnym

4
Symbol graficzny siłownika pneumatycznego dwustronnego działania z jednostronnym hamowaniem o stałej wartości

Siłownik pneumatyczny dwustronnego działania z jednostronnym hamowaniem o sałej wartości

5
Symbol graficzny siłownika pneumatycznego dwustronnego działania, z hamowaniem dwustronnym nastawialnym, z bestykową sygnalizacją położenia tłoka

Siłownik pneumatyczny dwustronnego działania, z hamowaniem dwustronnym nastawialnym, z bestykową sygnalizacją położenia tłoka

6
Symbol graficzny cylindra teleskopowego pneumatycznego jednostronnego działania

Cylinder (siłownik) teleskopowy pneumatyczny jednostronnego działania

7
Symbol graficzny siłownika pneumatycznego dwustronnego działania z dwustronnym tłoczyskiem

Siłownik pneumatyczny dwustronnego działania z dwustronnym tłoczyskiem

8
Symbol graficzny pneumatyczny dwustronnego działania z dwustronnym wydrążonym tłoczyskiem i tłokiem

Siłownik pneumatyczny dwustronnego działania z dwustronnym wydrążonym tłoczyskiem i tłokiem

9
Symbol graficzny beztłoczyskowego siłownika pneumatycznego ze sprzężeniem mechanicznym, z hamowaniem dwustronnym nastawialnym, z bezstykową sygnalizacją położenia tłoka

Beztłoczyskowy siłownik pneumatyczny ze sprzężeniem mechanicznym, z hamowaniem dwustronnym nastawialnym, z bezstykową sygnalizacją położenia tłoka

10
Symbol graficzny silownika pneumatycznego udarowego
Siłownik pneumatyczny udarowy
11
Symbol graficzny siłownika pneumatycznego tandem dwustronnego działania z jednostronnym tłoczyskiem i bezstykową sygnalizacją położenia tłoka

Siłownik pneumatyczny "tandem" dwustronnego działania z jednostronnym tłoczyskiem i bezstykową sygnalizacją położenia tłoka

12
Symbol graficzny siłownika pneumatycznego czteropołożeniowego i bezstykową sygnalizacją położenia tłoka

Siłownik pneumatyczny czteropołożeniowy i bezstykową sygnalizacją położenia tłoka

13
Symbol graficzny siłownika pneumatycznego beztłoczyskowego ze sprzężeniem magnetycznym i hamowaniem nastawialnym dwustronnym

Siłownik pneumatyczny beztłoczyskowy ze sprzężeniem magnetycznym i hamowaniem dwustronnym nastawialnym

14
Symbol graficzny siłownika cięgnowego pneumatycznego z hamowaniem dwustronnym o stałej wartości

Siłownik cięgnowy pneumatyczny z hamowaniem dwustronnym o stałej wartości

15
Symbol graficzny siłownika pneumatycznego podwójnego (twin) dwustronnego działania i bezstykową sygnalizacją położenia tłoka

Siłownik pneumatyczny podwójny (twin) dwustronnego działania i bezstykową sygnalizacją położenia tłoka

16
Symbol graficzny siłownika pneumatycznego dwustronnego działania z jednostronnym tłoczyskiem, z intregowanym prowadzeniem

Siłownik pneumatyczny dwustronnego działania z jednostronnym tłoczyskiem, z zintegrowanym prowadzeniem

17
Symbol graficzny siłownika pneumatycznego dwustronnego działania z jednostronnym tłoczyskiem oraz blokadą pneumatyczną tłoczyska

Siłownik pneumatyczny dwustronnego działania z jednostronnym tłoczyskiem, z blokadą pneumatyczną tłoczyska

18
Symbol graficzny siłownika pneumatycznego mieszkowego

Siłownik mieszkowy

19
Symbol graficzny muskuła pneumatycznego

Muskuł pneumatyczny

20
Symbol graficzny siłownika membranowego mocującego

Siłownik membranowy mocujący

8. Specjalne przetworniki energii
1
Symbol graficzny przemiennika pneumatyczno-hydraulicznego

Przemiennik pneumatyczno-hydrauliczny przetwarzający ciśnienie pneumatyczne na równe co do wartości ciśnienie hydrauliczne lub na odwrót

  • jednostronnego działania
  • ciągłego działania
2
Symbol graficzny wzmacniacza ciśnienia

Wzmacniacz ciśnienia, manipulator. Element przetwarzający ciśnienie X na ciśnienie Y, dla dwóch rodzajów płynów

  • jednostronnego działania
  • ciągłego działania
9. Gromadzenie energii
1
Symbol graficzny zbiornika pneumatycznego pomocniczego do uzupełniania połączonych akumulatorów

Zbiornik pneumatyczny pomocniczy, rezerwowa objętość gazu do uzupełniania połączonych akumulatorów

2
Symbol graficzny zbiornika pneumatycznego

Zbiornik pneumatyczny

10. Źródła energii
1
Symbol graficzny źródła energii pneumatycznej

Źródło energii pneumatycznej, symbol ogólny uproszczony

2
Symbol graficzny silnika elektrycznego

Silnik elektryczny

3
Symbol graficzny napędu głównego nieelektrycznego

Napęd główny nieelektryczny

11. Sterowanie i regulacja energii
Zawory sterujące kierunkiem przepływu (zawory rozdzielające)
1
Symbol graficzny zaworu sterującego kierunkiem przepływu 2/2 sterowany dźwignią

Zawór sterujący kierunkiem przepływu 2/2 (dwie drogi przepływu, dwa niezależne położenia) sterowany dźwignią - zawór odcinający

2
Symbol graficzny zaworu sterującego kierunkiem przepływu 2/2 sterowany mechanicznie rolką, powrót wymuszony sprężyną

Zawór sterujący kierunkiem przepływu 2/2 (dwie drogi przepływu, dwa niezależne położenia) sterowany mechanicznie za pomocą rolki, powrót wymuszony sprężyną

3
Symbol graficzny zaworu sterującego kierunkiem przepływu 3/2 sterowany mechanicznie rolką, powrót wymuszony sprężyną

Zawór sterujący kierunkiem przepływu 3/2 (trzy drogi przepływu dwa niezależne położenia) sterowany mechanicznie za pomocą rolki, powrót wymuszony sprężyną

4
Symbol graficzny zaworu sterującego kierunkiem przepływu 4/2 sterowany ręcznie przyciskiem, powrót wymuszony sprężyną

Zawór sterujący kierunkiem przepływu 4/2 (cztery drogi przepływu, dwa niezależne położenia) sterowany ręcznie za pomocą przycisku, powrót wymuszony sprężyną

5
Symbol graficzny zaworu sterującego kierunkiem przepływu 5/2 sterowany za pomocą ciśnienia w obu kierunkach

Zawór sterujący kierunkiem przepływu 5/2 (pięć dróg przepływu, dwa niezależne położenia) sterowany za pomocą ciśnienia w obu kierunkach

6
Symbol graficzny zaworu sterującego kierunkiem przepływu 3/3, sterowany za pomocą elektromagnesów, ustalany w położeniu środkowym sprężynami

Zawór sterujący kierunkiem przepływu 3/3 (trzy drogi przepływu, trzy niezależne położenia) sterowany za pomocą elektromagnesów, ustalany w położeniu środkowym sprężynami

7
Symbol graficzny zaworu sterującego kierunkiem przepływu 4/3 sterowany ręcznie przyciskiem, ustalany w położeniu środkowym sprężynami

Zawór sterujący kierunkiem przepływu 4/3 (cztery drogi przepływu, trzy niezależne położenia) sterowany ręcznie za pomocą przycisku, ustalany w położeniu środkowym sprężynami

8
Symbol graficzny zaworu sterującego kierunkiem przepływu 5/3 dwustopniowe sterowanie za pomocą elektromagnesów i wzrostu ciśnienia, ustalany w położeniu środkowym sprężynami

Zawór sterujący kierunkiem przepływu 5/3 (pięć dróg przepływu, trzy niezależne położenia) dwustopniowe sterowanie za pomocą elektromagnesów oraz wzrostu ciśnienia, ustalany w położeniu środkowym sprężynami

9
Symbol graficzny serwozaworu z przekryciem dodatnim w położeniu środkowym, sterowany elektromagnesem z dwoma cewkami

Serwozawór z przekryciem dodatnim w położeniu środkowym, ustalany w położeniu środkowym sprężynami, sterowany elektromagnesem z dwoma cewkami

10
Symbol graficzny zaworu sterującego kierunkiem przepływu 4/3 zamknięty w położeniu środkowym, z przekryciem dodatnim, z nieskończoną liczbą położeń pośrednich

Zawór sterujący kierunkiem przepływu 4/3 zamknięty w położeniu środkowym, z przekryciem dodatnim (w położeniu środkowym wszystkie drogi przepływu odcięte), z nieskończoną liczbą położeń pośrednich

11
Symbol graficzny zaworu sterującego kierunkiem przepływu 4/3 zamknięty w płożeniu środkowym, z przekryciem ujemnym, z nieskończoną liczbą położeń pośrednich

Zawór sterujący kierunkiem przepływu 4/3 zamknięty w położeniu środkowym, z przekryciem ujemnym (w położeniu środkowym wszystkie drogi przepływu połączone wewnętrznie), z nieskończoną liczbą położeń pośrednich

12. Zawory zwrotne, przełączniki obiegu (zawory logiczne)
1
Symbol graficzny zaworu nieobciążonego, który otwiera się, gdy ciśnienie wejściowe jest wyższa niż ciśnienie wyjściowe

Zawór zwrotny nieobciążony, otwiera się wówczas, gdy ciśnienie wejściowe jest wyższe niż ciśnienie wyjściowe

2
Symbol graficzny zaworu zwrotnego obciążonego sprężyną, która się otwiera, gdy ciśnienie wejściowe jest wyższe od sumy ciśnienia wyjściowego i ciśnienia wynikającego z siły sprężyny

Zawór zwrotny obciążony sprężyną, otwiera się wówczas, gdy ciśnienie wejściowe jest wyższe od sumy ciśnienia wyjściowego i ciśnienia wynikającego z siły sprężyny

3
Symbol graficzny zaworu zwrotnego - sterowany zamykany ciśnieniem, otwiera się, gdy ciśnienie wejściowe jest wyższe niż ciśnienie wyjściowe

Zawór zwrotny sterowany zamykany ciśnieniem, otwiera się wówczas, gdy ciśnienie wejściowe jest wyższe niż ciśnienie wyjściowe, przy sterowaniu wstępnym może następować sterowanie zamykaniem zaworu bez sprężyny powodującej powrót

4
Symbol graficzny zaworu zwrotnego - sterowany otwierany ciśnieniem, obciążony sprężyną

Zawór zwrotny sterowany otwierany ciśnieniem, obciążony sprężyną, sterowanie otwieraniem zaworu ze sprężyną wymuszającą powrót

5
Symbol graficzny przełącznika obiegu (LUB)

Przełącznik obiegu (zawór logiczny LUB). Droga wejściowa połączona z wyższym ciśnieniem jest automatycznie łączona z drogą wyjściową w chwili, gdy druga droga wejściowa jest zamykana

6
Symbol graficzny zaworu podwójnego sygnału (zawór logiczny I)

Zawór podwójnego sygnału (zawór logiczny I). Droga wyjściowa jest otwarta tylko wówczas, gdy obydwie drogi wejściowe są pod ciśnieniem

7
Symbol graficzny zaworu szybkiego spustu

Zawór szybkiego spustu. Jeżeli na drodze wejściowej nastąpi spadek ciśnienia, to droga wyjściowa samoczynnie otwiera się do atmosfery i następuje swobodny wylot czynnika

13. Zawory sterujące ciśnieniem
1
Symbol graficzny zaworu ograniczającego ciśnienie, maksymalny jednostopniowy

Zawór ograniczający ciśnienie, maksymalny jednostopniowy. Ciśnienie wejściowe jest regulowane przez otwarcie drogi obiegu powrotneggo albo drooggi wylotowwej, położonej naprzeciwko przyłożonej siły (np. sprężyny)

2
Symbol graficzny regulatora ciśnienia (zaworu redukcyjnego), dwudrogowy jednostopniowy, nastawiany sprężyną

Regulator ciśnienia (zawór redukcyjny) dwudrogowy jednostopniowy, nastawiany sprężyną

3
Symbol graficzny regulatora ciśnienia (zaworu redukcyjnego), trójdrogowy jednostopniowy, nastawiany sprężyną

Regulator ciśnienia (zawór redukcyjny) trójdrogowy jednostopniowy, nastawiany sprężyną

4
Symbol graficzny zaworu redukcyjnego z upustem, gdy ciśnienie wyjściowe przewyższy ciśnienie nastawiane, to nastąpi swobodny wylot powietrza

Zawór redukcyjny z upustem, jeżeli ciśnienie wyjściowe przewyższy ciśnienie nastawiane to nastąpi swobodny wylot powietrza do atmosfery

14. Zawory sterujące natężeniem przepływu
1
Symbol graficzny zaworu dławiącego nastawialnego, bez wskazania sposobu sterowania albo stanu zaworu

Zawór dławiący nastawialny, bez wskazania sposobu sterowania albo stanu zaworu, normalnie bez położenia całkowicie zamkniętego

2
Symbol graficzny zaworu zasuwowego odcinającego, normalnie z jednym położeniem całkowicie zamkniętym

Zawór zasuwowy odcinający, normalnie z jednym położeniem całkowicie zamkniętym

3
Symbol graficzny zaworu dławiącego nastawialnego, sterowany mechanicznie za pomocą rolki, obciążony sprężyną

Zawór dławiący nastawialny, sterowany mechanicznie za pomocą rolki, obciążony sprężyną

4
Symbol graficzny zaworu dławiąco-zwrotnego jednokierunkowego, z nastawialnym dławieniem

Zawór dławiąco-zwrotny jednokierunkowy, z nastawialnym dławieniem, ze swobodnym przepływem w jednym kierunku i dławiony przepływem w przeciwnym kierunku

5
Symbol graficzny regulatora przepływu dwudrogowego ze zmiennym wyjściowym natężeniem przepływu

Regulator przepływu dwudrogowy ze zmiennym wyjściowym natężeniem przepływu, strzałka na drodze przepływu w symbolu uproszczonym oznacza wyrównanie ciśnień bez wyrównania temperatury

6
Symbol graficzny regulatora przepływu dwudrogowego z wyrównaniem temperatury ze zmiennym wyjściowym nateżęniem przepływu

Regulator przepływu dwudrogowy z wyrównaniem temperatury ze zmiennym wyjściowym natężeniem przepływu, strzałka na drodze przepływu w symbolu uproszczonym oznacza wyrównanie ciśnień z wyrównaniem temperatury

7
Symbol graficzny dzielnika strumienia

Dzielnik strumienia. Przepływ jest dzielony na dwa strumienie przy ustalonym natężeniu przepływu, zależnym od zmian ciśnienia, groty strzałek wskazują wyrównanie ciśnienia

15. Gromadzenie, przygotowanie i utrzymanie właściwości płynu
Elementy przygotowujące i utrzymujące właściwości płynu
1
Symbol graficzny filtra - ogólny

Filtr symbol ogólny

2
Symbol graficzny filtra z dodatkową przegrodą filtracyjną, magnetyczną

Filtr z dodatkową przegrodą filtracyjną, magnetyczną

3
Symbol graficzny filtra ze wskaźnikiem zanieczyszczeń

Filtr ze wskaźnikiem zanieczyszczeń

4
Symbol graficzny zaworu spustowego oddzielacza, ze spustem siłą mięśni

Zawór spustowy oddzielacza, ze spustem siłą mięśni

5
Symbol graficzny zaworu spustowego oddzielacza, ze spustem automatycznym

Zawór spustowy oddzielacza, ze spustem automatycznym

6
Symbol graficzny filtra z oddzielaczem, ze spustem siłą mięśni

Filtr z oddzielaczem, ze spustem siłą mięśni

7
Symbol graficzny osuszacza sprężonego powietrza

Osuszacz powietrza (do osuszania sprężonego powietrza, np. za pomocą środków chemicznych)

8
Symbol graficzny smarownicy

Smarownica. Olej jest wprowadzany do powietrza w celu smarowania urządzenia, do którego jest doprowadzane powietrze

9
Symbol graficzny zespołu elementów przygotowujących płyn - filtr z oddzielaczem, zawór redukcyjny, manometr, smarownica

Zespół elementów przygotowujących płyn, może składać się np. z filtru z oddzielaczem, zaworu redukcyjnego, manometru, smarownicy

10
Symbol graficzny zespołu elementów przygotowujących płyn - filtr z oddzielaczem, zawór redukcyjny, manometr

Zespół elementów przygotowujących płyn, może składać się np. z filtru z oddzielaczem, zaworu redukcyjnego, manometru

11
Symbol graficzny chłodnicy, bez linii przepływu czynnika chłodzącego

Chłodnica (wymiennik ciepła), bez pokazania linii przepływu czynnika chłodzącego

12
Symbol graficzny chłodnicy, z linią przepływu czynnika chłodzącego

Chłodnica (wymiennik ciepła), z pokazaniem linii przepływu czynnika chłodzącego

13
Symbol graficzny nagrzewnicy

Nagrzewnica

14
Symbol graficzny regulatora temperatury

Regulator temperatury. Ciepło może być doprowadzene lub odprowadzane

16. Przyrządy pomiarowe i czujniki
1
Symbol graficzny wskaźnika ciśnienia

Wskaźnik ciśnienia

2
Symbol graficzny manometru

Manometr

3
Symbol graficzny manometru różnicowego

Manometr różnicowy

4
Symbol graficzny termometru

Termometr

5
Symbol graficzny wskaźnika poziomu cieczy

Wskaźnik poziomu cieczy

6
Symbol graficzny wskaźnika przepływu

Wskaźnik przepływu

7
Symbol graficzny przepływomierzu

Przepływomierz

8
Symbol graficzny przepływomierzu całkującego

Przepływomierz całkujący

9
Symbol graficzny obrotomierzu do pomiaru częśtości obrotów

Obrotomierz do pomiaru częstości obrotów

10
Symbol graficzny miernika momentu obrotowego

Miernik momentu obrotowego

11
Symbol graficzny przetwornika analogowo ciśnieniowego, generującego sygnał elektryczny odpowiednio do wartości ciśnienia wejściowego

Przetwornik analogowo ciśnieniowy, generujący sygnał elektryczny odpowiednio do wartości ciśnienia wejściowego

12
Symbol graficzny przetwornika ciśnienia, generujący sygnał elektryczny po przekroczeniu ciśnienia

Przetwornik ciśnienia (np.: przetwornik pneumo-elektryczny), generujący sygnał elektryczny po przekroczeniu uprzednio nastawionego ciśnienia (o stałej wartości lub nastawialny)


Symbole pneumatyczne są nieodłącznym elementem dokumentacji technicznej, schematów i rysunków związanych z układami pneumatycznymi. Umożliwiają one czytelne i jednoznaczne przedstawienie działania i konstrukcji różnych komponentów w układach pneumatycznych. Symbole pneumatyczne są standaryzowane i opisane w normach międzynarodowych, takich jak ISO 1219-1 i DIN ISO 1219-2. Normy te definiują graficzne przedstawienie różnych elementów i połączeń w układach pneumatycznych.

Symbole pneumatyczne są kluczowe w tworzeniu schematów i rysunków technicznych, które są podstawą projektowania, instalacji i konserwacji systemów pneumatycznych. Umożliwiają one inżynierom i technikom jednoznaczne zrozumienie działania systemu oraz lokalizację i diagnozowanie ewentualnych problemów. Ponadto, standardowe symbole zapewniają zgodność z międzynarodowymi normami, co ułatwia współpracę i wymianę informacji między firmami i specjalistami z różnych krajów.