Zasuwy nożowe kołnierzowe

Zasuwy nożowe są typem zaworów odcinających, które są powszechnie używane w przemyśle do kontroli przepływu mediów, głownie w których występuje duża zawartość ciał stałych. Mają one ostry nóż (stąd nazwa "nożowa"), które działając jak gilotyna przesuwając się w prowadnicach odcina transport czynników w postaci ciekłej jak i stałej. Cechuje je pełen przelot.

Zawory nożowe są często używane w wielu sektorach przemysłu, takich jak przemysł chemiczny, górniczy, przemysł spożywczy, przemysł wodociągowy i kanalizacyjny, ale przede wszystkim w przemyśle materiałów sypkich, lepkich np. w cementowaniach.

Zasuwy nożowe oferują wiele zalet. Są one bardzo wydajne w przepuszczaniu różnego rodzaju materiałów, a ich konstrukcja pozwala na łatwe czyszczenie i konserwację. Ponadto, ze względu na ich konstrukcję nożowki mają zwartą budowę typu miedzy kołnierzowego , są one stosunkowo łatwe w obsłudze i mogą być napędzane ręcznie jak i poprzez napęd pneumatyczny lub elektryczny.

Materiały używane do produkcji zasuw nożowych mogą się różnić w zależności od aplikacji. Najczęściej korpus zasuwy wykonany jest z żeliwa, natomiast nóż ze stali nierdzewnej. Do wymagających czynników pracy stosuje się całe wykonanie z kwasówki. Nóż w pozycji zamkniętej zaworu osadza się w gnieździe będąc prowadzonym po uszczelnieniu z NBR, EPDM lub silikonu, czasami dla potrzeb instalacji zasuwa uszczelnia przepływ metal/metal.

Czas pracy zasuwy nożowej bez konieczności serwisowania zależy od wielu czynników, takich jak warunki pracy, rodzaj czynnika roboczego i częstotliwość użytkowania. Przy regularnym użytkowaniu i prawidłowej konserwacji, zasuwy nożowe mogą pracować przez wiele lat.

Zasuwy nożowe stosowane są jako armatura odcinająca. Nie poleca się stosowania tego typu zaworów do regulacji przepływu, ponieważ w momencie przepływu czynnika przy częściowo zamkniętej zasuwie dochodzi do drgań, a wystąpienie kawitacji może trwale zniszczyć gniazdo i korpus. Ten typ armatury z założenia otwiera/zamyka się pomało aby zniwelować ryzyko wystąpienia uderzeń hydraulicznych.

Odporność zasuw nożowych na korozję zależy od materiałów, z których są wykonane. Zawory te posiadają noże w wykonane ze stali nierdzewnej więc są na ogół odporne na korozję, jednak niektóre środowiska, np.  jak zasolone w przemyśle morskim i mogą wtedy wymagać użycia szczególnego wykonania lub specjalnego malowania.

Główną różnicą jest mechanizm działania. Większość zaworów ma element zmieniający swoje położenie w korpusie zaworu np. kula w zaworach kulowatych, natomiast w zasuwach element zamykający, czyli nóż „zasuwa” się prostopadle do rurociągu i radzi sobie, w przeciwieństwie do innych elementów zamykających armatury, z mediami sypkimi, lepkimi a przede wszystkim ciałami stałymi występujących w transporcie na instalacji.

Cena zasuw nożowych może się różnić w zależności od wielu czynników, takich jak rozmiar, materiał i producent. W porównaniu z innymi typami zaworów, są jednak stosunkowo przystępne cenowo, biorąc pod uwagę ich funkcjonalność i trwałość.

Regularne czyszczenie i konserwacja są kluczem do utrzymania zasuwy nożowej w dobrym stanie. Należy sprawdzać zasuwy regularnie pod kątem oznak zużycia lub uszkodzeń, głownie elementy robocze: nóż, gniazdo i uszczelki – można  wymieniać te części, które są już wyeksploatowane.

Zasuwa nożowa jest montowana między dwiema kołnierzami na instalacji. Kołnierz zasuwy jest w całości wytłoczony, co ma przełożenie na możliwość użycia zasuwy jako armatury końcowej, bez konieczności przeciw kołnierza. Kołnierze w zaworach nożowych wykonane są w owierceniu PN10.

Między dwoma elementami korpusu przesuwany jest nóż zasuwy, która charakteryzuje się długim prowadzeniem. Uszczelnienie na obwodzie następuje z wykorzystaniem uszczelki najczęściej wykonanej z mieszanki gumy. Kiedy ostrze jest podniesione, przepływ przez zawór jest otwarty. Kiedy ostrze jest opuszczone, przepływ jest zablokowany.

Tak, niektóre zasuwy nożowe są projektowane do pracy z cieczami o wysokich temperaturach. Ważne jest jednak, aby sprawdzić specyfikację techniczną zaworu, aby upewnić się, że jest odpowiedni do zastosowania.

Tak, zasuwy nożowe są zazwyczaj łatwe do instalacji. Mogą one wymagać pewnego montażu na miejscu, ale na ogół nie wymagają specjalistycznych narzędzi ani umiejętności.

Zasuwy nożowe mogą być kontrolowane ręcznie za pomocą dźwigni, trzpienia wznoszącego lub niewznoszącym, jak również automatycznie za pomocą napędu pneumatycznego czy elektrycznego. Wybór metody sterowania zależy od specyfiki zastosowania i preferencji użytkownika.

Zasuwa nożowa zostaje całkowicie zamknięta poprzez opuszczenie ostrza, które blokuje przepływ czynnika roboczego.

Zasuwa nożowa zostaje całkowicie otwarta poprzez podniesienie ostrza, które blokuje przepływ czynnika roboczego.

Tak, zasuwy nożowe mogą być używane w systemach niskiego ciśnienia. Zasuwy nożowe najczęściej pracują na instalacjach, gdzie wykorzystuje się ciśnienie grawitacyjne np. przetwórstwo pasz – otwieranie instalacji spuszczania z silosów, jednak generalnie ich konstrukcja pozwala na pracę maksymalnie do 10 bar.

Zasuwy nożowe są zazwyczaj testowane pod względem szczelności, wytrzymałości materiałowej, działania mechanizmu otwierającego/zamykającego i innych kryteriów. Proces ten zapewnia, że każda zasuwa spełnia określone standardy jakości.

Zasuwy nożowe są zazwyczaj ciche w użyciu, ale mogą wydawać pewne dźwięki podczas otwierania i zamykania. Dźwięki te są jednak zazwyczaj minimalne i nie powinny być przeszkodą.

Niektóre zasuwy nożowe mają funkcję samoczynnego zamykania, ale nie jest to standardem. Funkcja ta zależy od starowania napędem zastosowanym na zasuwie.

Tak, niektóre modele zaworów typu nożowego można dostosować do specyficznych potrzeb. Na przykład, mogą one zostać wyposażone w specjalne uszczelki, powłoki czy sterowanie, w zależności od wymagań danej instalacji.

Tak, zasuwy nożowe są na ogół łatwe do naprawy. Często wymagają one tylko wymiany uszczelki czy ostrza, co można zazwyczaj wykonać na miejscu. W wypadku tych elementów armatury. istnieje możliwość regulacji dławika (dokręcenia) w celu wyeliminowania wszelkich nieszczelności.

Tak, zasuwy nożowe są bezpieczne do użytku, pod warunkiem, że są prawidłowo instalowane i obsługiwane. Warto jednak pamiętać, że jak każde urządzenie przemysłowe, powinny one być obsługiwane przez wykfalifikowana kadrę w oparciu o instrukcję.

Tak, zasuwy nożowe są łatwe do czyszczenia, dzięki swojej prostej konstrukcji. W wielu przypadkach, mogą one zostać oczyszczone bez demontażu.

Zawory typu nożowego są zazwyczaj wydajne energetycznie, ze względu na ich prostą konstrukcję i minimalne straty przepływu. Ich zwarta konstrukcja przekłada się na relatywnie niskie koszty przy dużych średnicach.

Zasuwy nożowe mogą mieć pewne ograniczenia. Nie są skonstruowane do zastosowań, które wymagają precyzyjnej regulacji przepływu. Ponadto nie użytkuje się ich w aplikacjach wysokociśnieniowych.

Zasuwy nożowe są na ogół odporne na uszkodzenia mechaniczne, dzięki ich solidnej konstrukcji. Jednakże, jak każde urządzenie przemysłowe, powinny być one obsługiwane wg instrukcji i z zachowaniem zasad bezpieczeństwa.

Tak, zasuwy nożowe są dostępne w szerokim zakresie średnic rurociągów, co pozwala na ich łatwe dopasowanie do różnych systemów na instalacji. Najczęściej produkowane są w zakresie średnic od DN50 do DN700, chociaż niektóre modele występują nawet w średnicach do DN1200!