Dobre praktyki smarownicze związane z siłownikami pneumatycznymi

Jak sprawdzić czy siłownik pneumatyczny wymaga smarowania?

Aby określić, czy siłownik pneumatyczny wymaga smarowania, należy zapoznać się ze specyfikacją produktu otrzymaną od producenta. Wstępnie nasmarowane cylindry są zaprojektowane do pracy bez potrzeby dodatkowego smarowania. W większości przypadków siłowniki te nie wymagają smarowania. Dodatkowe smarowanie może być jednak wymagane w następujących sytuacjach:

• jest takie zalecenie producenta, ze względu na rodzaj zastosowanych uszczelnień siłownika.

• jeśli ruch siłownika staje się mniej płynny lub do osiągnięcia tego samego ruchu wymagana jest większa siła, może to oznaczać zwiększone tarcie z powodu niewystarczającego smarowania.

• piszczenie lub zgrzytanie podczas pracy może sygnalizować niewystarczający poziom smarowania.

• trudne warunki pracy z wysokim poziomem pyłu, zanieczyszczeń lub substancji korozyjnych mogą negatywnie wpływać na wewnętrzne smarowanie cylindra, wymagając dodatkowego smarowania.

Rodzaje środków smarnych – czym smarować siłownik pneumatyczny?

Wybór odpowiedniego smaru ma kluczowe znaczenie dla efektywności i żywotności siłowników pneumatycznych. Środki smarne różnią się składem chemicznym oraz właściwościami fizycznymi i mogą być dostosowane do konkretnych warunków pracy, w tym temperatury, wilgotności oraz obecności zanieczyszczeń. Wymienić należy:

• Oleje mineralne – często używane ze względu na ich dobre właściwości smarujące i ochronne. Jednak nie są one odpowiednie do zastosowań, w których mogą występować wysokie temperatury lub agresywne środowisko chemiczne.

• Oleje syntetyczne – zapewniają lepszą stabilność termiczną i chemiczną, co jest istotne w trudniejszych warunkach pracy.

• Smary stałe – takie jak teflon (PTFE) lub molybden (MoS2), mogą być używane w aplikacjach, gdzie obecne są bardzo wysokie lub bardzo niskie temperatury, a także tam, gdzie wymagana jest dłuższa żywotność smarowania.

Niektóre smary zawierają dodatki uszlachetniające, takie jak inhibitory korozji, antyoksydanty czy środki poprawiające przyczepność. Użycie takich smarów może przyczynić się do przedłużenia żywotności siłowników, zwłaszcza w środowiskach agresywnych chemicznie lub w obecności wysokiej wilgotności. Dodatki te mogą również pomóc w redukcji zużycia i zwiększeniu niezawodności działania w ekstremalnych warunkach.

Częstotliwość smarowania – traktuj to jako proces w ramach procedury

Częstotliwość smarowania zależy od intensywności użytkowania siłownika, warunków pracy i typu użytego smaru. W idealnych warunkach, smarowanie powinno być przeprowadzane zgodnie z zaleceniami producenta, jednak w środowiskach o wysokim stopniu zanieczyszczenia lub ekstremalnych temperaturach może być wymagane częstsze smarowanie.

Adekwatna dokumentacja procesu smarowania i utrzymania siłowników pneumatycznych jest istotna dla zapewnienia ich prawidłowej eksploatacji. Ewidencja smarowania powinna zawierać informacje o typie zastosowanego smaru, dacie wykonania procedury, wykonawcy oraz wszelkich uwagach dotyczących stanu urządzenia. Takie zapisy umożliwiają lepszą analizę przyczyn ewentualnych awarii oraz optymalizację planów konserwacji.

Regularne analizy smaru mogą dostarczyć cennych informacji o stanie siłownika i jego komponentów. Analiza taka może wykryć nadmierne zużycie, kontaminację czy degradację smaru, co może wskazywać na konieczność interwencji konserwacyjnej.

Metody smarowania

Smarowanie ręczne – może być stosowane w przypadku mniejszych systemów lub tam, gdzie trudno zastosować inne metody. Wymaga jednak regularnej kontroli i może być pracochłonne.

Smarowanie automatyczne – realizowane za pomocą jednostki FRL (bloki przygotowania powietrza) to połączenie filtra, regulatora i smarownicy, stosowane w układach pneumatycznych do przygotowania sprężonego powietrza przed doprowadzeniem do siłownika pneumatycznego. Oto uproszczone wyjaśnienie jego roli.

1. Element filtrujący oczyszcza sprężone powietrze, usuwając z niego zanieczyszczenia, takie jak kurz i wilgoć. Ten krok zapobiega potencjalnemu uszkodzeniu systemu.

2. Regulator dostosowuje ciśnienie powietrza, aby zapewnić jego optymalny poziom do potrzeb systemu. Właściwa regulacja zapobiega uszkodzeniom spowodowanym nadmiernym ciśnieniem i zapewnia wydajną pracę systemu.

3. Smarownica wprowadza niewielką ilość oleju do oczyszczonego i wyregulowanego powietrza. Ta mgiełka olejowa smaruje wewnętrzne elementy siłownika pneumatycznego, gdy przepływa przez niego powietrze. Smarowanie zmniejsza tarcie i zużycie, pomagając utrzymać płynną pracę i wydłużyć żywotność cylindrów.

Na to uważaj!

Temperatura pracy siłownika ma istotny wpływ na wybór smaru i jego efektywność. Zbyt wysoka temperatura może powodować nadmierne cienienie smaru i jego szybszą degradację, podczas gdy zbyt niska temperatura może prowadzić do zwiększenia lepkości i gorszej pompowalności smaru. Z tego powodu ważne jest, aby wybrać smar o odpowiednim zakresie temperaturowym, zapewniającym optymalne właściwości w całym zakresie pracy siłownika.

Smary muszą być kompatybilne z materiałami, z których wykonane są komponenty siłownika, w tym z uszczelkami, o-ringami i tłokami. Niewłaściwy wybór smaru może prowadzić do pęcznienia, zmiękczania lub degradacji materiałów uszczelniających, co w konsekwencji może skutkować wyciekami i awariami. Dlatego zawsze należy sprawdzić zalecenia producenta odnośnie do zgodności smarów z materiałami konstrukcyjnymi.

Autor:
Piotr Szmit
Product Manager

Autor:
Piotr Szmit
Product Manager