Zbiornik ciśnieniowy do sprężarki powietrza – to musisz wiedzieć!

Oto kluczowe aspekty, które należy rozważyć przy wyborze zbiornika do kompresora.

Pojemność zbiornika - wyrażona zazwyczaj w litrach jest jednym z najważniejszych czynników do rozważenia. Odpowiednia pojemność zależy od:

• Zastosowania kompresora - dla lżejszych zastosowań domowych czy hobbystycznych wystarczające mogą być mniejsze zbiorniki (od 6 do 50 litrów). Dla zastosowań profesjonalnych, takich jak warsztaty samochodowe czy aplikacje przemysłowe, zalecane są zbiorniki o pojemności od 50 do 500 litrów lub więcej, w zależności od wymagań dotyczących ciągłości pracy i zapotrzebowania na powietrze. W przypadku sprężarek tłokowych zbiornik jest najczęściej już dobrany i zainstalowany fabrycznie, tworząc funkcjonalny komplet - jest częścią zespołu sprężarki.

• W przypadku sprężarek śrubowych dostępne są wersje już wyposażone we wbudowany zbiornik lub (najczęściej) bez zbiornika. Do takiej samej sprężarki należy zwykle dodatkowo dobrać zbiornik do ustawienia jako wolnostojący.

• Częstotliwość użycia i rodzaj narzędzi pneumatycznych - narzędzia, które wymagają ciągłego przepływu powietrza, takie jak szlifierki czy pistolety lakiernicze, będą korzystniej działać z większym zbiornikiem, który zapewnia bardziej stabilne ciśnienie i dłuższe cykle pracy bez potrzeby uruchamiania kompresora. Ma to szczególne znaczenie w przypadku użytkowania sprężarek tłokowych, zwykle nieodpowiednich do pracy w trybie ciągłym.

Materiał konstrukcyjny zbiorników do sprężarek

Zbiorniki kompresorów są zazwyczaj wykonane ze stali węglowej – tj. blach o odpowiedniej grubości, co zapewnia wymaganą trwałość i odporność na wysokie ciśnienia. Alternatywą są zbiorniki ze stali nierdzewnej, które są bardziej odporne na korozję, ale zazwyczaj o ok. 60-70 % droższe. Wybór materiału może zależeć od warunków środowiskowych, w których kompresor będzie eksploatowany, szczególnie jeśli jest to środowisko wilgotne lub agresywne chemicznie.

Ciśnienie robocze

Zbiornik do kompresora musi być zdolny do wytrzymywania maksymalnego ciśnienia roboczego kompresora. Jest to zwykle wyrażane w barach (bar). Ważne jest, aby zbiornik miał odpowiednią klasę ciśnienia, która przewyższa maksymalne ciśnienie, które może generować kompresor, co jest kluczowe dla bezpieczeństwa.

Certyfikaty i zgodność z normami

Zbiorniki powinny być certyfikowane zgodnie z odpowiednimi normami krajowymi i międzynarodowymi dotyczącymi naczyń ciśnieniowych. W Europie zbiorniki powinny być zgodne z dyrektywą ciśnieniową UE (PED). Certyfikaty te wystawiane przez producenta zbiornika, a zwane także paszportami zapewniają, że dany zbiornik został prawidłowo zaprojektowany, wyprodukowany i przetestowany, aby wytrzymać określone ciśnienia. Certyfikat/paszport zbiornika zawsze podaje także do jakiego medium roboczego zbiornik o konkretnym nr seryjnym zaprojektowano.

Dodatkowe funkcje

Niektóre zbiorniki są wyposażone w dodatkowe funkcje, które mogą poprawić wydajność i bezpieczeństwo, takie jak:

• zawory bezpieczeństwa - automatycznie uwalniają powietrze, gdy ciśnienie w zbiorniku przekroczy bezpieczny poziom. W przypadku przeznaczenia do gazów sprzężonych (jak powietrze lub azot) – taki zawór powinien posiadać odpowiedni certyfikat.

• manometry - pozwalają na monitoring ciśnienia powietrza wewnątrz zbiornika

• Spust kondensatu - najlepiej automatyczny, elektroniczny lub (niekiedy) pływakowy jest niezbędnym i bardzo przydatnym urządzeniem umożliwiającym skuteczne odprowadzanie kondensatu zbierającego się w zbiorniku podczas pracy sprężarki.

  

• stopy amortyzujące wibracje - pomagają zmniejszyć wibracje i hałas podczas pracy kompresora.

  

• kółka – dają mobilne możliwości umożliwiające transport po hali, łatwe i szybsze przemieszczanie urządzenia. Zwykle jest to wyposażenie fabryczne mniejszych sprężarek tłokowych.

  

Konserwacja zbiornika powietrza sprężarki

Prawidłowa konserwacja zbiornika kompresora jest kluczowa dla zapewnienia jego długotrwałej wydajności i bezpieczeństwa. Regularna konserwacja obejmuje kilka kluczowych czynności:

a❳ kontrola korozji

Regularne sprawdzanie zbiornika pod kątem oznak korozji może zapobiec poważnym problemom. Korozja wewnętrzna może prowadzić do osłabienia zbiornika, a nawet jego pęknięcia, co stanowi poważne zagrożenie bezpieczeństwa. Aby zapobiegać korozji zewnętrznej, zbiornik powinien być utrzymany w czystości i w razie potrzeby pomalowany farbami antykorozyjnymi.

b❳ odprowadzanie kondensatu

Kondensacja wody w sprężonym powietrzu jest nieuchronna i może prowadzić do korozji zbiornika od wewnątrz. Jeśli zbiornik jest konstrukcyjnie częścią sprężarki lub jest zainstalowany przed osuszaczem sprężonego powietrza, to regularne odprowadzanie kondensatu z dna zbiornika jest niezbędne, aby zapobiec gromadzeniu się w nim wody i potencjalnej korozji.

c❳ sprawdzanie zaworów i uszczelek

Zawory bezpieczeństwa i redukcyjne powinny być regularnie testowane (przez wyspecjalizowany personel z uprawnieniami - zwykle podczas regularnych inspekcji UDT), aby upewnić się, że działają poprawnie i są w stanie odpowiednio reagować w przypadku przekroczenia maksymalnego ciśnienia. Wszystkie uszczelki w zbiorniku powinny być sprawdzane pod kątem nieszczelności i zużycia, które to mogą prowadzić do utraty ciśnienia.

Zastosowanie zbiorników wielopojemnościowych

W niektórych aplikacjach przemysłowych, gdzie wymagany jest bardzo duży przepływ powietrza lub gdzie istnieje konieczność eliminacji znacznych spadków ciśnienia w instalacji, stosowane mogą być dodatkowe zbiorniki tzw. wielopojemnościowe. Połączenie kilku zbiorników w jeden zespół może zapewnić:

• zwiększenie całkowitej objętości w sieci powietrza - pozwala to na dłuższą pracę narzędzi pneumatycznych bez potrzeby ponownego uruchamiania kompresora

• lepszą stabilizację ciśnienia - większa objętość powietrza w systemie przyczynia się do mniejszych wahań ciśnienia, co jest korzystne dla precyzyjnych aplikacji pneumatycznych

Wybór lokalizacji dla zbiornika kompresora

Lokalizacja zbiornika kompresora również jest ważnym aspektem, który należy wziąć pod uwagę. Zbiornik powinien być umieszczony w łatwo dostępnym miejscu, które jednocześnie spełnia następujące kryteria:

• dobra wentylacja - zapewnia odpowiedni przepływ powietrza wokół zbiornika i kompresora, co jest kluczowe dla ich chłodzenia

• ochrona przed warunkami atmosferycznymi - jeśli zbiornik jest umieszczony na zewnątrz, powinien być chroniony przed deszczem, śniegiem i ekstremalnymi temperaturami, które mogłyby wpłynąć na jego wydajność i trwałość. W takim przypadku należy zbiornik koniecznie także wyposażyć w automatyczny spust kondensatu - i to z niezawodną grzałką wyposażoną w termostat.

• bezpieczeństwo - zbiornik powinien być umieszczony z dala od obszarów o dużym natężeniu ruchu lub innych potencjalnych zagrożeń (uszkodzenia mechaniczne).

Przegląd i zgodność z normami

Normy bezpieczeństwa - zbiorniki kompresorów powinny być projektowane i budowane zgodnie z międzynarodowymi normami bezpieczeństwa, takimi jak ASME (American Society of Mechanical Engineers), CE czy PED (Pressure Equipment Directive) w Europie. Zapewniają one, że zbiornik może bezpiecznie wytrzymać określone ciśnienia robocze.

Regularne inspekcje i certyfikaty - regularne inspekcje zbiorników przez uprawniony personel UDT są wymagane prawnie (w Polsce = certyfikacja i rejestracja w UDT) w celu zapewnienia i że zbiornik nadal spełnia normy bezpieczeństwa. Inspekcje te mogą obejmować testy ciśnieniowe, ocenę korozji oraz sprawdzanie mechanizmów bezpieczeństwa, takich jak zawory bezpieczeństwa.

Rejestracja zbiorników sprężonego powietrza w UDT.

Zgodnie z obowiązującymi przepisami w Polsce rejestracji podlegają zbiorniki sprężonego powietrza:

Wolnostojące: gdy iloczyn ciśnienia nominalnego zbiornika p (bar) i jego objętości V (w litrach) jest równy co najmniej 300 tj. p*V >=300.

Wbudowane, jako część sprężarki: gdy iloczyn ciśnienia nominalnego zbiornika p (bar) i jego objętości V (w litrach) jest równy co najmniej 800 tj. p*V >=800.

Personalizacja zbiornika kompresora – dedykowane konfiguracje

W zależności od specyficznych potrzeb operacyjnych, zbiorniki kompresora mogą być konfigurowane na zamówienie. Są często dostępne opcje wykonania takie, jak: konfiguracja pionowa lub pozioma, dodatkowe porty wejściowe/wyjściowe, specjalne powłoki antykorozyjne czy systemy monitorujące stan zbiornika. Niektóre zbiorniki mogą być wyposażone w zaawansowane systemy zarządzania, które obejmują: czujniki ciśnienia, temperatury i wilgotności, umożliwiające zdalny monitoring. Te inteligentne systemy mogą znacznie poprawić efektywność operacyjną, ułatwiając nadzór nad siecią sprężonego powietrza i zapewniając wczesne ostrzeżenia przed potencjalnymi problemami.

Autor:
Krzysztof Kornacki
Product Manager

Autor:
Krzysztof Kornacki
Product Manager